Web sitelerinin pek çok faktörden dolayı hızlı olması çok önemlidir. Kullanıcıların 2-3 saniye içinde giriş yapamadıkları sitelerin açılmasını beklemeden aramalarda çıkan diğer sitelere gitmektedirler. Bu sebeple reklam veriyorsanız bütçenizin pek çoğu boşa gidebiliyor ve hız SEO’da da çok önemli bir etken olduğu için siteniz yavaş olduğunda aramalarda geriye düşeceklerdir. Öncelikle web siteniz neden yavaş olabilir önce ona bakalım.
Pek Çok Siteyi İncelediğimde Karşılaştığım Manzara
Bana web sitelerinin yavaşlığından şikayet ederek destek talebinde bulunanların ya da Google ADS Danışmanlığı almak için başvuru yapanların web sitelerini incelediğimde çok vahim olaylarla karşılaşmaktayım. Bir kısmı çoğu WordPress ile performans vermeyen hostingler kullanıyorlar ya da php 7.4’ten daha düşük versiyonları kullanıyor olabilmektedirler. Kullanılan temalar hız konusunda optimize edilmemiş ve devamlı güncellemeler ile hataları giderilmemiş temalar olabilmektedir. Web siteyi temanın demosundan yükleyip sadece resimleri ve yazıları değiştirip demo ile beraber yüklenen gereksiz; sayfa, fotoğraf, video ve eklentileri de kaldırmayıp öylece bırakmışlardır. Hatta Google aramalarında bile kalan demo sayfalar indekslenip görünebilmektedir. Peki şimdi de tüm bunları giderip WordPress siteleri hızlandırmak adına neler yapılabilir ona bakalım.
Site Hızlandırma İşlemlerinde Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Web site hızlandırma işlemleri sırasında sitemizin yönetim panelinden pek çok işlem yapmamız gerekecektir. Yaptığımız her işlemden sonra sitemizin görünen yüzünde hatalar olma riski her zaman vardır. Bu sebeple işlemlere başlamadan önce hosting panelinden ya da bir bir eklenti ile tam yedek almalıyız. Yaptığımız her düzenlemeyi not alıp sonrasında sitemizin çalışıp çalışmadığını en az bir kere kontrol edersek öncesinde yaptığımız işlemin hataya sebebiyet verdiğini hemen anlayabiliriz. En önemlisi de düzenleme yaptığımız her aşamadan sonra bir yedek alırsak hata oluştuğu anda çalışan aşamaya kolaylıkla geri dönebiliriz. Bu işlemlerin her tema için uygulanabilir olmayabileceğindi de unutmayalım.
WordPress Site Hızlandırma İşlemleri
İşlemlere başlamadan önce sitemizin şu anki hızını test edersek sonrasında aradaki farkı daha net görebiliriz. Google’un ücretsiz olarak sunduğu “PageSpeed Insights” uygulaması ile web sitemizin şimdiki hızını 10’ar dakika ara 3 defa test ederek ilk açılışının kaç saniyede olduğunu ve performansını bir yere not alalım. Bu işlemi 3 sefer yapmamızın nedeni, o anda siteye giren kullanıcılar ve sunucuda bulunan diğer sitelerin veri trafiğinden dolayı oluşabilecek gecikmelerden sonuçların etkilenebilmesidir. Şimdi WordPress sitemizi hızlandırmak için neler yapılabilir onlara sırasıyla inceleyelim.
Gereksiz Temalar
WordPress kurulduğunda en az üç farklı temel tema ile beraber geliyor ve bunların yanına sitede kullanılan temada eklenmektedir. Çoğu zaman profesyonel temalarda güncelleme olunca ayarlarımızın sabit kalması için kullanılan çocuk tema eklenmektedir. Örneğin benim sitemde kullandığım tema “flatsome” ve yanında “flarsome Child” temasını da kurdum. Sitemde aktif olan tema çocuk teması ama bu çocuk teması da asıl tema olmadan bir işe yaramamaktadır. Temaların durumunu anladığımıza göre siteyi hızlandırmak için bu bölümde yapacağımız işleme bakalım.
Temalar bölümünde bulunan sitemizde kullandığımız tema ve onun çocuk teması yanında bir de WordPress’le gelen temayı bırakarak diğerlerini silelim. Bu şekilde sitemiz MB olarak azalacağı için büyük bir ağırlıktan kurtularak bir nebze olsun hızlanmış olacaktır.
Temalarla ilgili ayrıntılı bilgi için “WordPress ile SEO Yapılır mı?” yazıma da göz atabilirsiniz.
Kullanılmayan Eklentilerin Kaldırılması
WordPress site kuranlar çoğunlukla temanın önerdiği gerekli olmasa da bütün eklentileri yüklediklerinden gereksiz pek çok eklenti olmaktadır. Bunların yanında temanın İngilizce kısımlarının çevirisi ve diğer işlemler içinde tek seferlik yüklenene eklentiler de öylece kalmaktadır. Hepsi sitenin kaynaklarını kullanmaya devam ettiği için site hızını yavaşlatmaktadır. Özellikleri kullanılmayan eklentileri veya benzerlerini kaldıralım. Özellikleri kullanılmayan eklentileri veya benzerlerini kaldıralım. Aşağıda kategorize ederek bu eklentilerden bahsettim.
Kurumsal Sitelerde Woocommerce
Kurumsal tanıtım sitelerinde genelde satış olmadığı ve sadece firma tanıtımı ve hizmetleri anlatıldığı için woocommerce eticaret eklentisini kaldıralım. Çoğu aman temaların önerilen eklentileri arasında gelmektedir ve işlevi bilinmeden yüklenmektedir. Bu eklenti kaynakları az olan hosting paketleri kullanan kurumsal firma sitelerinin yavaşlığında büyük pay sahibidir. Bu eklentiyi kaldırınca sitenizin hızı konusunda gözle görülür bir iyileşme görebilirsiniz. Gerekli olduğu durumlarda yüksek kaynaklı hosting paketleri ile kullanalım.
Temel Kurulumda Gelen Eklentiler
WordPress il kurulduğu zaman Hello Dolly ve Akismet Anti-Spam isimli iki eklenti ile beraber geliyor. Hello Dolly çok nadir kullanılan bir eklenti olmasının yanında Akismet eklentisini de gerekli ayarlamalar yapılmamışsa kaldırmanız az da olsa site hızına etki etmektedir.
Sayfa Yapıcı Eklentileri
Profesyonel temalar kod yazmadan tasarım için sayfa yapıcı eklentileri kullanmaktadır. Çoğu zaman demo siteyi yüklemek için ya da temayı kurarken temanın önerilen eklentileri arasında bulunan sayfa yapıcıların tamamı yüklenmektedir. Demo site de tema da sadece bir sayfa yapıcıyla çalışsa da Elementor, wpbakery gibi profesyonel sayfa yapıcılar ve bunun yanında temanın kendi geliştirdiği bir sayfa yapıcıda eklentiler arasında yüklenmiş vaziyette olmaktadır. Sayfa yapıcılar hem boyut olarak çok fazla alan kaplarken hem de çok fazla kaynak kullanmaktadırlar. Bu sebeple sadece tasarımda kullanılan satfa yapıcı hariç diğerlerinin kaldırılması web sitenizi fazlasıyla hızlandırabilmektedir.
Yapım Aşamasında ve Bakım Eklentileri
Web siteniz tasarlanırken (yapım aşamasında) ya da bakımda iken, Google ve diğer arama motorları ve siteyi ziyaret edenlerin bu durumu görmemesi için kurulan bu eklentiler de çoğu zaman off durumunda bırakılmaktadır. Ne kadar aktif olmasa da kaynak tüketebildiğinden; Maintenance ve Aitasi Coming Soon gibi eklentileri tamamen kaldıralım. Bakıma alacağınız zaman tekrar yükleme yapabilirsiniz.
Diğer Eklentiler
Tek seferlik işlemler için ya da bazı işlemleri yapmak için kullanılan eklentileri de kaldırırsak web sitemiz için ayrılan kaynaklar daha optimize kullanılacağı için site hızı daha da artacaktır. Bunları yüklü olan bütün eklentilerin detaylarına giderek inceleyip işlevlerini öğrendikten sonra kaldırıp kaldırmamaya karar verebiliriz. Örneğin Duplicate benzeri eklentiler sayfaların ve yazıların kopyasını oluşturmaya yaradığında sadece kullanacağımız zaman tekrar yükleyebilir ya da sık kullanıyorsak kullanmadığımız zaman pasifleştirip ihtiyaç halinde kolayca aktif edebiliriz. Kapatıp açma ya da silip yeniden yükleme işlemi sitenin özelliklerinin kullanılmasına ve çalışmasına genellikle zarara vermemektedir.
Önbellek (Cache) Eklentisi Kurulması
Önbellek eklentileri WordPress sitelerde hızı artıran önemli bir faktördür. Hiç olamamasındansa ücretsiz de olsa bir önbellek eklentisi kurulması fark yaratacaktır. Çok fazla çeşidi olan bu eklentilerden tema yazarınızın önerdiğini kullanmak olası hataların önüne geçecektir. Çünkü bazı temalarda bu eklentiler hata oluşmasına sebebiyet vermektedir.
Cache (önbellek) eklentileri; html, css, javascript gibi dosyalarını küçültüp ya da birleştirerek http isteklerini azaltarak web sitelerini hızlandırmaktadır. Sitenin önbelleğini oluşturarak yüklenme hızını azalttığı gibi sunucudan gelen dosyaların boyutlarını küçülterek açılış hızına katkı sağlamaktadır. Tüm bunların yanında eklentiye göre ekstra işlemler ile site hızını artırdığı gözlenmektedir.
Tema yazarınızın bir önerisi yoksa veya hangisini seçeceğinizde kararsız kalmış iseniz ücretsiz ve ücretli sürümünün ayarlanması pratik, Türkçe dil desteği olan WP Fastest Cache ve WP Rocket eklentilerini deneyebilirsiniz.
Önbellek eklentilerini incelediğim “WordPress Önbellek (Cache) Eklenti İncelemelerim” yazımda çok daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Resimlerin ve Videoların Boyutlarının Küçültülmesi
Web sitelerinde yüklenme hızına video ve resimlerin büyük etkisi vardır. Kaliteyi bozmadan boyutlarının optimize edilmesi çok fark yaratacaktır. Bu dosyaları program ya da online siteler ile olarak ister manuel olarak boyutları küçültebilir ya da Imagify ve TinyPNG gibi eklentiler ile otomatik yapabilirsiniz. Bu eklentilerin ücretsiz sürümleri belli bir sayıya kadar resimleri sıkıştırıp boyutlarını küçültmektedirler, ücretli sürümlerinde özellikler değişmektedir.
Yapılabilecek Diğer İşlemler
WordPress sitenizi yaptığınız tüm işlmlere rağmen hızlandıramamışsanız ve özellikle ilk açılış hızı artmamışsa aşağıdaki diğer işlemleri yapabilirsiniz.
Gereksiz Sayfa, Yazı ve Ortam Dosyalarının Silinmesi
Gereksiz sayfalar, yazıları, projeler, ekibimiz, yorumlar ve ortam dosyalarının her çeşidini silelim. Spam yorumları önlemek için Google Recaptcha (ben robot değilim) gibi uygulamalar eklemeliyiz ya da yorumları komple kapatarak hızı azaltan gereksiz trafiğin önüne geçerek sitenin hızına katkıda bulunabiliriz.
Sunucu ve Hosting Firması Değiştirmek
Bu yazıyı yazdığım zamana kadar pek çok sitenin hızlandırılması için yaptığım çalışmalar neticesinde bir yere kadar hzıı artırabildik. Pek çok sitede özellikle ilk açılma hızının hosting kaynaklı olduğunu farkettim. Öncelikle sitenin hosting firmasında hangi paketi kullandığını bulup paket özelliklerinde kullanılabilen işlemci çekirdeği sayısının en az 2 olmasına ve RAM miktarının 2 GB olmasının site ilk açılma hızına çok etkisi olduğunu farkederek gerekirse bir üst pakete geçiş yaptık. Hosting firması bu konuda şeffaf değilse wordpress özelliklerinden bu verileri inceleyerek farklı bir web sitesi barındırma sağlayıcısına siteyi taşıyarak çok büyük oranda hız artışı sağladık. Şimdiye kadar 100’den fazla siteyi bu sebeple taşıdım ve sonrasında site açılma hızları 2,5 saniyenin altına düştü.
WordPress siteleri kolay bir şekilde taşıma konusunda bilgi almak isterseniz “WordPress Site Taşıma Hızlı ve Kolay Şekilde Nasıl Yapılır?” yazıma bakabilirsiniz.
WordPress Site Hızlandırmada Son İşlemler
Tüm işlemleri bitirdikten sonra önbellek temizleme yapıp bir yarım saat bekliyoruz ve ilk başta yaptığımız hız testini tekrar edip aradaki farkı görüyoruz. Tüm bu işlemlerin hepsini yapmamıza rağmen web sitemizin Google hız puanı %30‘dan fazla yükselmemişse başka yerlere bakmalıyız ve bu konuda uzman desteğine ihtiyacınız vardır diyebilirim.
Eğer bu konularda bilginiz ve tecrübeniz yok ise sitenizi tamamen işlevsiz hale getirebilirsiniz. Bir uzmandan destek almak isterseniz, çalışma prensiplerim hakkında “Web Tasarım Ajansı” sayfasından bilgi alabilirsiniz.
